Bệnh uốn ván – còn được gọi là phong đòn gánh – là chứng bệnh gây co giật, căng cứng cơ do ngoại độc tố của trực khuẩn uốn ván Clostridium tetani gây ra.
Trực khuẩn uốn ván có mặt ở khắp nơi trong môi trường sống, có thể lây nhiễm vào người khỏe qua vết thương hở.
Đặc biệt, khả năng sinh tồn của vi khuẩn uốn ván rất mạnh. Đun sôi, tiệt trùng trong thời gian dài vẫn có khả năng không loại bỏ được vi khuẩn uốn ván một cách triệt để.
Các triệu chứng của bệnh: là những cơn co cứng cơ kèm đau đớn, trước tiên ở các cơ nhai, cơ mặt, cơ gáy, sau lan ra cơ thân.
Uốn ván là căn bệnh nguy hiểm có tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt là ở phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh.
Vì sao nên tiêm phòng uốn ván cho bà bầu?
Ở bà bầu, vi khuẩn uốn ván có thể xâm nhập trong lúc sinh nở theo đường sinh dục và gây uốn ván tử cung.
Còn đối với trẻ sơ sinh, vi khuẩn uốn ván dễ dàng xâm nhập tại vị trí cắt và buộc dây rốn, dẫn đến nhiễm trùng uốn ván rốn sơ sinh.
Một khi các vi khuẩn tấn công vào cơ thể, chúng sẽ sản xuất một loại độc tố tên là tetanospasmin đi vào máu.
Độc tố này khiến trẻ bị suy hô hấp, rối loạn thần kinh thực vật và dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời.
Trẻ sơ sinh dễ mắc uốn ván nếu trong quá trình mang thai mẹ bầu chưa được chủng ngừa bệnh nên không nhận được khả năng miễn dịch truyền từ mẹ.
Do đó, ở độ tuổi sinh đẻ, phụ nữ nên tiêm phòng uốn ván để bảo vệ toàn diện cho mẹ và bé, chuẩn bị cho thời điểm chuyển dạ sinh con.
Tiêm uốn ván giúp người mẹ tự tạo kháng thể trước, tránh lây nhiễm và mắc bệnh khi chuyển dạ.
Bên cạnh đó, việc tiêm phòng cũng hỗ trợ cho trẻ, hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm trùng uốn ván sau khi sinh.
Vắc xin uốn ván cho bà bầu đã được kiểm định an toàn cho mẹ và bé, không gây ảnh hưởng đến thai nhi.
Vì vậy, các thai phụ nên thực hiện tiêm phòng theo đúng hướng dẫn của nhân viên y tế.
Dự phòng: Người bị vết thương có nguy cơ nhiễm nha bào vi trùng uốn ván, người bị vết thương mà đã được tiêm phòng vacxin uốn ván trước đó hơn 10 năm, người bị vết thương có chế độ tiêm phòng vacxin uốn ván không đầy đủ hoặc không chắc chắn.
Điều trị: cho bệnh nhân bị bệnh uốn ván (khi đã có triệu chứng bệnh).
Liều dùng dự phòng: Liều thông thường huyết thanh kháng uốn ván (còn gọi là SAT) ở người lớn và trẻ em để dự phòng sau khi bị thương là 1500 UI (đơn vị quốc tế), tiêm càng sớm càng tốt sau khi bị thương. Tăng liều gấp đôi đối với vết thương dễ gây uốn ván hoặc người có trọng lượng quá cao hoặc thời điểm tiêm chậm trễ không tiêm sớm (Quá 24h sau khi bị vết thương).
Thời điểm tiêm phòng uốn ván cho bà bầu (VAT)
Với phụ nữ mang thai lần đầu, chưa từng tiêm phòng uốn ván, chưa tiêm đủ 3 mũi cơ bản hoặc không rõ tiền sử tiêm vắc xin sẽ tiêm 2 mũi vào các thời điểm sau:
Mũi 1: Tiêm khi thai kỳ trên 20 tuần;
Mũi 2: Tiêm sau mũi 1 ít nhất 30 ngày hoặc trước khi sinh ít nhất 30 ngày.
Nếu là mang thai lần 2 mà trong vòng 5 năm chưa tiêm nhắc vắc-xin uốn ván, thai phụ cần tiêm một mũi vào 3 tháng giữa thai kỳ.
Nếu thai phụ đã được tiêm chủng mở rộng 3 mũi bạch hầu, ho gà, uốn ván (gọi là mũi 3 trong 1) thì nên tiêm thêm 1 mũi vào tháng thứ 4 hoặc thứ 5 của thai kỳ.
Nếu thai phụ đã được tiêm phòng 3 – 4 mũi uốn ván từ trước, lần tiêm cuối cùng đã trên 1 năm thì tiêm nhắc lại thêm một mũi để đảm bảo hiệu quả phòng bệnh.
Nếu thai phụ đã tiêm đầy đủ 5 mũi uốn ván thì không cần phải tiêm bổ sung khi mang thai lần sau. Vì sau 5 mũi thì khả năng bảo vệ là trên 95%. Nhưng nếu mũi thứ 5 đã tiêm trên 10 năm thì các mẹ nên tiêm nhắc lại 1 mũi.
Như vậy, tiêm phòng uốn ván cho bà bầu tuần bao nhiêu còn tùy thuộc vào số mũi vắc – xin trước đó và khoảng cách kể từ lần tiêm cuối cùng.
Lưu ý khi tiêm phòng uốn ván cho bà bầu
Phụ nữ mang thai tuyệt đối không được tự ý đi tiêm phòng uốn ván mà cần tuân thủ đúng lịch tiêm theo giai đoạn mang thai của mình hoặc lịch của trung tâm y tế.
Không cần quá lo lắng khi cảm thấy đau tại vị trí tiêm, sốt, đau đầu, dị ứng,… sau tiêm vì đây là lúc vắc xin uốn ván bắt đầu hình thành kháng thể bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ nhiễm trùng.
Các triệu chứng này thường không nghiêm trọng và sẽ nhanh chóng qua đi. Tình trạng sưng đau sẽ tự khỏi, không cần sử dụng thuốc hay chườm đắp vào vị trí tiêm.
Hai tuần sau tiêm phòng cơ thể mới tạo kháng thể uốn ván. Do đó, để vắc xin đạt hiệu quả phòng bệnh cao, phụ nữ không nên dùng rượu bia sau tiêm và tuân thủ đúng lời dặn của bác sĩ
Nếu thai phụ tiêm uốn ván lần 2 có các triệu chứng như chân tay lạnh, da xanh tái, tiêu chảy, tim đập nhanh, khó thở,… cần ngay lập tức đến bệnh viện để được can thiệp điều trị kịp thời, tránh sốc phản vệ sau tiêm
Nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín, được chứng nhận của Bộ Y tế về tiêm chủng khi tiêm vắc xin uốn ván để đảm bảo an toàn cho mẹ bầu và thai nhi.
Uốn ván là một trong những vấn đề đáng lo đối với sức khỏe của sản phụ và trẻ sơ sinh.
Vì vậy, tiêm phòng uốn ván cho bà bầu là vô cùng quan trọng để đảm bảo ngăn chặn tối đa nguy cơ gặp phải những tai biến khó lường khi chuyển dạ.
Khi tiêm phòng uốn ván, thai phụ cần tuân thủ đúng theo hướng dẫn của nhân viên y tế về liều tiêm, thời điểm tiêm phòng.
Để nhận thông tin khám với Bs Nhật, vui lòng nhấn vào link: https://m.me/bsphamquangnhat