Cơ hội sống của bệnh nhân ung thư tụy giai đoạn cuối rất thấp, chỉ khoảng 1%. Tuy nhiên, nếu được điều trị tích cực bệnh nhân vẫn có thể kéo dài thêm cơ hội sống.
Tuyến tụy nằm trong ổ bụng, giữa dạ dày, gan và ruột có chức năng sản xuất insulin và các hoóc môn khác. Ung thư tuyến tụy đặc biệt nguy hiểm do có tốc độ di căn nhanh ngay cả ở giai đoạn đầu của bệnh. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến bệnh nhân mắc ung thư tuyến tụy có tỷ lệ tử vong cao.
Ung thư tuyến tụy thường phát triển ở một số đối tượng như hút thuốc lá, béo phì, viêm tụy mạn tính, mắc bệnh tiểu đường tuýp 2, mang một số gen di truyền BRCA2, hội chứng Lynch…
1. Biểu hiện và nguyên nhân ung thư tuyến tụy giai đoạn cuối
Ung thư tuyến tụy có 4 giai đoạn phát triển. Đặc điểm của ung thư tuyến tụy giai đoạn cuối là khối u phát triển với kích thước bất kỳ, đã xâm lân rộng đến các hạch bạch huyết và di căn đến các bộ phận như phổi, não, gan, xương, dạ dày…
Biểu hiện ung thư tuyến tụy giai đoạn cuối là tập hợp của nhiều triệu chứng bệnh ung thư, không chỉ xuất phát từ tuyến tụy mà bắt nguồn từ cả những vị trí mà khối u di căn.
Một số biểu hiện ung thư tụy giai đoạn cuối thường gặp là:
Vàng da, vàng mắt.
Nước tiểu sẫm màu.
Đau lưng, đau bụng do sự chèn ép của khối u tuyến tụy tại các dây thần kinh ổ bụng.
Bụng bị chướng, sưng.
Đau đầu, ù tai, liệt nửa mặt… có thể xuất hiện khi khối u di căn não.
Ho, tức ngực, khó thở xảy ra khi khối u di căn phổi.
Đau xương, xương dễ gãy khi khối u di căn xương.
Mệt mỏi, sút cân nhanh, chán ăn.
Mặc dù nguyên nhân chính xác gây ung thư tuyến tụy chưa được kết luận cụ thể nhưng có một vài yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh như:
Tuổi tác: Tuổi càng cao thì nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy càng lớn. Bệnh thường gặp ở những người trên 45 tuổi.
Mắc một số bệnh như bệnh tiểu đường, viêm tụy, bệnh gan… cũng có khả năng mắc bệnh.
Thừa cân – béo phì.
Chế độ ăn uống không khoa học.
Tiền sử gia đình có người thân mắc ung thư tuyến tụy.
2. Điều trị ung thư tuyến tụy giai đoạn cuối
Việc điều trị cho bệnh nhân ung thư tuyến tụy giai đoạn cuối là rất khó khăn. Điều trị ung thư tuyến tụy giai đoạn cuối chỉ nhằm mục đích giảm triệu và các cơn đau do ung thư tuyến tụy gây ra.
Bệnh ung thư tuyến tụy khi bước sang giai đoạn xâm lấn thì không có khả năng chữa trị. Tuy nhiên, những phương pháp điều trị cũng có thể giúp người bệnh thu nhỏ kích thước khối u, làm chậm sự phát triển của khối u, chậm quá trình di căn, giảm nhẹ triệu chứng và giúp người bệnh sống lâu hơn.
Những phương pháp điều trị cho bệnh nhân ung thư tuyến tụy giai đoạn muộn như hóa trị, xạ trị hoặc phẫu thuật thường được điều trị kết hợp với nhau. Việc điều trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố, ví dụ như vị trí mà ung thư đã di căn đến, kích thước của khối u, loại ung thư tuyến tụy (nội tiết hay ngoại tiết), các phương pháp điều trị được áp dụng trước đó (nếu có), sức khỏe tổng quát của bệnh nhân, tuổi tác, giới tính, mức độ đáp ứng với điều trị,… của người bệnh.
Ở giai đoạn xâm lấn và di căn, người bệnh ung thư tuyến tụy thường gặp phải triệu chứng đau đớn, khó chịu kéo dài và họ có thể được sử dụng các loại thuốc giảm đau hoặc thuốc ức chế thần kinh để kiểm soát cơn đau. Ngoài ra, họ còn được phẫu thuật giảm tắc nghẽn ống mật, hạn chế tình trạng vàng da, vàng mắt và ngứa da. Với những bệnh nhân tiêu hóa kém, sụt cân nhanh thì cần thay đổi về chế độ dinh dưỡng hằng ngày, sao cho người bệnh cung cấp đủ calo cho nhu cầu của cơ thể,…
Tiên lượng sống cho bệnh nhân ung thư tuyến tụy phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như tình trạng bệnh, độ tuổi bệnh nhân, mức độ đáp ứng điều trị… Ung thư tuyến tụy sống được bao lâu là nỗi lo lắng của tất cả bệnh nhân ung thư tuyến tụy và người nhà của họ.
3. Bệnh nhân ung thư tuyến tụy sống được bao lâu?
Trong số các bệnh ung thư thường gặp, ung thư tuyến tụy được đánh giá là cực kì nguy hiểm, thời gian tiến triển bệnh nhanh và người bệnh có nguy cơ tử vong cao nếu không được điều trị tích cực sớm.
Giai đoạn tiến triển ung thư là một trong những yếu tố có vai trò quyết định bệnh nhân ung thư tuyến tụy sống được bao lâu.
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, ở giai đoạn IA, khi khối u có kích thước không vượt quá 2 cm và vẫn giới hạn trong tuyến tụy, bệnh nhân ung thư tuyến tụy có khoảng 14% cơ hội sống. Ở giai đoạn IB, khi khối u có kích thước khoảng 2 – 4cm, cơ hội sống sau 5 năm chẩn đoán bệnh của bệnh nhân giảm còn khoảng 12%.
Ở giai đoạn IIA, khi ung thư có kích thước lớn hơn 4cm nhưng chưa di căn hạch hay các cơ quan ở xa, bệnh nhân có khoảng 7% cơ hội sống. Ở giai đoạn IIB, ung thư có thể phát triển với kích thước khó xác định (nhỏ hơn 2 cm, trong khoảng 2 – 4 cm hay lớn hơn 4cm), lan đến nhiều nhất khoảng 3 hạch bạch huyết lân cận nhưng chưa di căn xa, người bệnh có khoảng 5% cơ hội sống.
Ở giai đoạn III, ung thư có thể đạt kích thước bất kì, lan đến ít nhất 4 hạch bạch huyết gần đó nhưng chưa di căn xa, người bệnh có khoảng 3% cơ hội sống sau 5 năm chẩn đoán bệnh.
Đến giai đoạn cuối, khi ung thư đã di căn đến các cơ quan ở xa, tiên lượng sống người bệnh chỉ còn khoảng 1%.
4. Ung thư tụy không nên ăn gì?
Chế độ ăn uống cho bệnh nhân ung thư tuyến tụy rất quan trọng. Các loại thực phẩm có nguy cơ làm trầm trọng hơn các triệu chứng bệnh như buồn nôn, nôn ói, tiêu chảy, khó tiêu… cần loại bỏ khỏi chế độ ăn hàng ngày. Không chỉ làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh, nhiều loại thực phẩm còn làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tụy tái phát. Vậy, ung thư tuyến tụy không nên ăn gì?
Thịt đỏ, các loại thực phẩm nhiều chất béo
Bệnh nhân ung thư tuyến tụy không nên ăn quá nhiều thịt đỏ bởi hàm lượng đạm cao rất dễ dẫn đến khó tiêu hóa. Ngoài ra, các loại thực phẩm giàu chất béo dễ khiến làm trầm trọng hơn tình trạng bệnh, điển hình là tiêu chảy vì vậy người bệnh cũng nên tránh.
Rượu bia
Đây là những đồ uống không có lợi cho bệnh nhân ung thư nói chung và ung thư tuyến tụy nói riêng. Không chỉ làm xấu đi tình trạng bệnh, các chất chuyển hóa qua rượu bia vào cơ thể còn cản trở hiệu quả quá trình điều trị ung thư.
Dù không phải kiêng khem quá nhiều nhưng bệnh nhân ung thư tuyến tụy cũng cần chú ý đến chế độ ăn khoa học để tránh gây hại đến cơ thể, ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị bệnh.
Thực phẩm có lượng đường cao
Một trong những triệu chứng bệnh nhân ung thư tuyến tụy thường phải đối mặt là tình trạng khó tiêu hóa các loại thực phẩm có hàm lượng đường cao. Vì vậy, người bệnh cần tránh các loại thực phẩm như bánh quy ngọt, nước uống có ga…