Ung thư vòm họng hay còn được gọi là ung thư vòm hầu, nằm ở phía sau khoang mũi và phần trên của họng.
Ung thư bắt đầu khi có một hoặc nhiều biến đổi gen xảy ra khiến cho các tế bào bình thường tăng trưởng vượt mức kiểm soát, lấn chiếm các cấu trúc xung quanh và thậm chí lan đến (di căn) các cơ quan khác của cơ thể. Trong ung thư vòm họng, tiến trình này bắt đầu xảy ra ở các tế bào vảy, phủ trên bề mặt mũi họng.
Ung thư vòm họng cực kì khó phát hiện sớm vì vùng vòm họng không dễ dàng kiểm tra. Và triệu chứng của ung thư vòm họng gần giống với các biểu hiện của bệnh hay gặp khác như viêm họng.
II. Những dấu hiệu của ung thư vòm họng
Ung thư vòm họng thường có những triệu chứng mơ hồ trong giai đoạn đầu. Những triệu chứng có khả năng nhận biết của ung thư vòm họng gồm có:
Chảy máu mũi
Nước bọt dính máu
Thường bị nhiễm trùng tai
Ngạt mũi
Suy giảm thính lực (điếc)
Một khối u ở cổ do hạch bạch huyết phình to
Đau đầu
III. Khi nào cần gặp bác sĩ
Các dấu hiệu của ung thư vòm họng giai đoạn khởi phát quá mơ hồ nên bệnh nhân thường không đến gặp bác sĩ mà hay tự chữa trị ở nhà. Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy cơ thể có những thay đổi khác thường và dai dẳng như nghẹt mũi không bình thường, K Dược khuyên chân thành bạn hãy đến gặp bác sĩ.
IV. Những lý do gây bệnh
V. Các yếu tố nguy cơ
Các nhà nghiên cứu đã xác định vài yếu tố làm tăng khả năng cao tăng trưởng ung thư vòm họng, bao gồm:
Giới tính: Ung thư vòm họng thường gặp ở nam hơn ở nữ.
Chủng tộc: Đây là loại ung thư thường xảy ra với người châu Á và Bắc Phi
Tuổi: Ung thư vòm họng có khả năng xảy ra ở bất cứ tuổi nào, nhưng hầu hết được chẩn đoán ở người trưởng thành từ 30 đến 50 tuổi.
Thực phẩm ướp muối: Các hóa chất được phóng thích thành hơi khi nấu những đồ ăn có ướp muối như cá muối và rau quả bảo quản, hơi này có thể đi vào khoang mũi làm tăng khả năng cao ung thư vòm họng. Tiếp xúc với những hóa chất này từ khi còn nhỏ tuổi thậm chí làm tăng khả năng mắc bệnh cao hơn.
Tiểu sử gia đình. Nếu trong gia đình có một người bị ung thư vòm họng thì khả năng cao bị bệnh này cũng tăng.
VI. Các biến chứng
Biến chứng ung thư vòm họng bao gồm:
Ung thư tăng trưởng, xâm chiếm những cấu trúc lân cận. Ung thư vòm họng giai đoạn cuối có khả năng gây ra biến chứng nếu ung thư tăng trưởng đủ lớn để xâm nhiễm những cấu trúc lân cận như họng, xương và não.
Ung thư có khả năng lan sang những khu vực khác của cơ thể. Ung thư vòm họng thường lan (di căn) xa hơn mũi họng. Hầu hết những người mắc ung thư vòm họng đều có di căn chỗ. Có nghĩa là các tế bào ung thư trong khối u ban đầu di chuyển sang các khu vực kế cận như hạch bạch huyết ở cổ. Tế bào ung thư có thể lan đến các phần khác của cơ thể (di căn xa) thường là di căn đến xương, phổi, và gan.
VII. Xét nghiệm và chuẩn đoán
Khi thấy những dấu hiệu của ung thư vòm họng kể trên, tốt nhất bạn nên đi tầm soát ung thư để có phương hướng điều trị kịp thời.
7.1 Các xét nghiệm và thủ thuật được dùng để chuẩn đoán ung thư vòm họng bao gồm:
Thăm khám, chuẩn đoán ung thư vòm họng thường bắt đầu bằng khám bệnh tổng quát. Bác sĩ sẽ hỏi người bệnh về những biểu hiện. Bác sĩ sẽ ấn vào cổ người bệnh để biết hạch bạch huyết có bị phình to hay không.
Sử dụng camera để kiểm tra bên trong mũi họng bệnh nhân. Nếu nghi ngờ có ung thư vòm họng, bác sĩ có thể đề nghị nội soi mũi. Thủ thuật này được thực hiện bằng cách dùng một ống nhỏ, mềm có gắn camera ở đầu để nhìn thấy bên trong mũi họng của bệnh nhân và tìm các khối u. Camera này có khả năng được đưa qua mũi hoặc qua phần hở ở phía sau họng để đi lên vòm họng. Nội soi mũi có thể cần phải gây tê tại chỗ để thực hiện.
Thủ thuật lấy mẫu mô nghi ngờ ung thư. Bác sĩ cũng có khả năng dùng ống nội soi hoặc dụng cụ khác để lấy ra một mẫu mô nhỏ (sinh thiết) để xét nghiệm ung thư.
7.2 Xét nghiệm để xác định giai đoạn ung thư
Khi đã chẩn đoán xác định ung thư, bác sĩ có khả năng yêu cầu thực hiện thêm những xét nghiệm khác để xác định mức độ (giai đoạn) ung thư, chẳng hạn như các xét nghiệm hình ảnh. Xét nghiệm hình ảnh có khả năng bao gồm chụp quét cắt lớp điện toán (CT), chụp cộng hưởng từ ( MRI), chụp xạ hình cắt lớp bằng bức xạ positron (PET) và X quang.
Khi bác sĩ đã xác định được mức độ ung thư, thì giai đoạn ung thư sẽ được biểu thị bằng một chữ số La Mã. Giai đoạn ung thư và nhiều yếu tố khác được sử dụng để quyết định kế hoạch trị liệu và tiên liệu thời gian sống. Nếu chữ số La Mã thấp có nghĩa là ung thư còn nhỏ và chỉ giới hạn trong mũi họng. Chữ số lớn hơn có nghĩa là ung thư đã lan rộng ra khỏi mũi họng đến hạch bạch huyết ở cổ hoặc những khu vực khác của cơ thể. Các giai đoạn của ung thư vòm họng được xếp từ I đến IV.
Bác sĩ và người mắc bệnh cùng trao đổi với nhau để chọn kế hoạch trị liệu dựa vào nhiều yếu tố như giai đoạn ung thư, mục tiêu điều trị, thể trạng của người mắc bệnh và các tác dụng phụ mà người mắc bệnh có thể chịu đựợc. Trị liệu ung thư vòm họng thường bắt đầu bằng bằng xạ trị hoặc phối hợp xạ trị và hóa trị.
8.1 Xạ trị
Xạ trị sử dụng các tia năng lượng cao như tia X để phá hủy tế bào ung thư. Xạ trị ung thư vòm họng thường được thực hiện theo một liệu pháp được gọi là chiếu tia ngoài. Khi xạ trị, người mắc bệnh nằm dài trên một bàn phẳng, máy xạ xoay chuyển chung quanh phát tia nhắm đúng vào vị trí ung thư của người bệnh.
Đối với các khối u vòm họng nhỏ, xạ trị có thể là liệu pháp duy nhất cần phải thực hiện. Trong những trường hợp khác, có thể kết hợp xạ trị với hóa trị.
Hóa trị là cách điều trị bằng thuốc có sử dụng hóa chất để tiêu diệt tế bào ung thư. Thuốc hóa trị có thể là thuốc dạng viên, hoặc được tiêm qua tĩnh mạch hoặc cả hai. Hóa trị có khả năng được dùng để chữa trị ung thư vòm họng bằng ba phương pháp:
Hóa trị được thực hiện cùng lúc với xạ trị. Khi hai phương pháp này được kết hợp, hóa trị có thể làm tăng hiệu quả của xạ trị. Điều trị kết hợp được gọi là liệu pháp đồng thời hay xạ hóa trị. Tuy vậy tác dụng phụ của hóa trị cộng thêm tác dụng phụ của xạ trị, làm cho bệnh nhân trở nên suy kiệt hơn.
Hóa trị sau xạ trị. Bác sĩ có thể đề nghị hóa trị sau xạ trị. Hóa trị được dùng để tiêu diệt những tế bào ung thư còn lại trong cơ thể, kể cả các tế bào ung thư có khả năng đã bị vỡ ra từ khối u ban đầu và lan đến những nơi khác. Vẫn còn một số tranh cãi về phương pháp kết hợp như thế này. Vì nhiều người đã trải qua hóa trị không thể chịu đựng được những tác phụ và phải ngưng trị liệu.
Hóa trị trước xạ trị. Hóa trị hỗ trợ được thực hiện trước xạ trị đơn thuần hoặc. Cần nghiên cứu thêm để xác định hóa trị hỗ trợ mới có khả năng cải thiện tỷ lệ sống ở người mắc ung thư vòm mũi họng hay không.
Bác sĩ sẽ quyết định cho người bệnh được chữa trị thuốc hóa trị nào và trong khoảng cách bao lâu. Các tác dụng phụ có thể xảy ra tùy thuộc vào loại độc dược mà bệnh nhận được điều trị.
8.3 Phẫu thuật
Phẫu thuật thường không được dùng trong ung thư vòm họng. Phẫu thuật có thể được sử dụng để cắt bỏ những hạch bạch huyết ung thư ở cổ. Trong một vài trường hợp, phẫu thuật có thể được dùng để cắt bỏ một khối u ở vòm họng. Với liệu pháp này, phẫu thuật viên phải thực hiện một đường rạch ở phần vòm miệng của người bệnh để tiếp cận khu vực có khối u nhằm cắt bỏ mô ung thư.
8.4 Liệu pháp đào thải gốc tự do