Thường rất khó chẩn đoán ung thư buồng trứng ở giai đoạn đầu vì các triệu chứng tương tự như các tình trạng khác. Bất cứ ai gặp các triệu chứng ở bụng không giải thích được kéo dài hơn 2 tuần thì nên đi khám bác sĩ.
Ung thư buồng trứng cũng có thể là thách thức để phát hiện sớm vì buồng trứng nhỏ và nằm sâu trong bụng, khiến cho bất kỳ sự phát triển nào có thể khiến chúng khó có thể cảm nhận được.
Theo Liên minh Ung thư buồng trứng Quốc gia Mỹ (NOCC), chỉ có khoảng 19% ca ung thư buồng trứng được chẩn đoán ở giai đoạn đầu.
Những dấu hiệu sớm của ung thư buồng trứng là gì?
Ung thư buồng trứng không gây ra bất kỳ triệu chứng đáng chú ý nào trong giai đoạn đầu.
Tuy nhiên, những triệu chứng ung thư buồng trứng này có thể phát triển ở bất kỳ giai đoạn nào của bệnh, bao gồm:
Đầy hơi
Đau vùng chậu, đau bụng hoặc chuột rút
Cảm thấy no nhanh sau khi bắt đầu ăn hoặc không thèm ăn
Khó tiêu hoặc đau dạ dày
Buồn nôn
Nhu cầu đi tiểu thường xuyên hoặc khẩn cấp hơn bình thường
Có áp lực ở lưng dưới hoặc xương chậu
Kiệt sức không giải thích được
Đau lưng
Táo bón
Tăng kích thước bụng hoặc sưng bụng
Đau đớn khi quan hệ tình dục
Thay đổi kỳ kinh nguyệt
Giảm cân
Những triệu chứng này có thể là do một loạt các điều kiện khác, thường sẽ đáp ứng với điều trị cơ bản hoặc tự khỏi.
Tuy nhiên, nếu các triệu chứng này phát triển đột ngột và kéo dài, hoặc tiếp tục nhiều hơn hoặc ít hơn mỗi ngày bất kể điều trị cơ bản, hãy gặp bác sĩ để chẩn đoán vì chúng có thể là triệu chứng của ung thư buồng trứng.
Khi nào đi khám bác sĩ
Bởi vì rất khó chẩn đoán ung thư buồng trứng ở giai đoạn đầu, hầu hết các chuyên gia y tế cho rằng cách tốt nhất để giúp giảm cơ hội phát triển các giai đoạn ung thư buồng trứng tiến triển hơn là sử dụng phương pháp tích cực, chủ động đối với căn bệnh này.
Để đảm bảo kết quả tốt nhất, một người nên nói chuyện với bác sĩ gia đình hoặc bác sĩ phụ khoa về bất kỳ triệu chứng tiềm ẩn nào càng sớm càng tốt.
Các dấu hiệu có thể bao gồm bất kỳ triệu chứng không giải thích được của ung thư buồng trứng, hoặc bất kỳ triệu chứng bụng hoặc vùng chậu mới, đó là:
Không đáp ứng với điều trị cơ bản, ví dụ, đau lưng không hết khi nghỉ ngơi hay chườm đá, hoặc chứng khó tiêu không cải thiện khi thay đổi chế độ ăn uống và tập thể dục
Kéo dài hơn 2 tuần
Xảy ra hơn 12 ngày một tháng
Các yếu tố rủi ro
Các yếu tố rủi ro có thể khiến một số người dễ mắc ung thư buồng trứng hơn những người khác bao gồm:
Tiền sử gia đình mắc ung thư vú, buồng trứng hoặc tử cung
Có gen BRCA1 và BRAC2
Mắc hội chứng Lynch
Không bao giờ mang thai
Béo phì
Một số loại thuốc sinh sản và hormone
Lạc nội mạc tử cung
Tuổi tác, hầu hết các trường hợp phát triển sau khi mãn kinh
Những người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư sinh sản hoặc đường tiêu hóa nên nói chuyện với bác sĩ hoặc bác sĩ phụ khoa về việc tư vấn di truyền để kiểm tra xem họ có mang đột biến gen cụ thể có thể làm tăng nguy cơ ung thư buồng trứng hay không.
Các yếu tố có thể làm giảm nguy cơ phát triển ung thư buồng trứng bao gồm:
Có thai
Cho con bú
Sử dụng thuốc tránh thai trong ít nhất 5 năm
Phẫu thuật hệ thống sinh sản, chẳng hạn như cắt tử cung, cắt bỏ buồng trứng hoặc thắt ống dẫn trứng
Tìm hiểu thêm
12 loại trái cây có lợi trong và sau khi điều trị ung thư
Chẩn đoán
Để chẩn đoán ung thư buồng trứng, bác sĩ sẽ bắt đầu bằng cách đặt câu hỏi về các triệu chứng bao gồm:
Khi bắt đầu các triệu chứng
Làm thế nào nó đáp ứng với điều trị cơ bản
Mọi người đã có các triệu chứng bao lâu
Tần suất chúng xảy ra
Bác sĩ sẽ đi qua lịch sử y tế của một người và đặt câu hỏi về tiền sử ung thư của gia đình họ, đặc biệt là bất kỳ tiền sử ung thư buồng trứng và vú. Bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra vùng chậu để xem buồng trứng có bị viêm, mở rộng hay có chất lỏng trong bụng không.
Bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm bổ sung nếu:
Họ lưu ý bất kỳ sự bất thường nào trong kiểm tra vùng chậu
Triệu chứng cho thấy một người có thể bị ung thư buồng trứng
Tiền sử gia đình hoặc tình trạng y tế của một người làm cho họ có nhiều khả năng phát triển ung thư buồng trứng
Trước hoặc sau các xét nghiệm này, bác sĩ sẽ giới thiệu cá nhân đến bác sĩ ung thư phụ khoa – một bác sĩ chuyên điều trị ung thư hệ thống sinh sản. Bác sĩ ung thư sẽ giúp một người quyết định cách tốt nhất để tiến hành điều trị và kiểm soát tình trạng.
Các xét nghiệm mà các bác sĩ sử dụng thường xuyên nhất để phát hiện ung thư buồng trứng ban đầu bao gồm:
Siêu âm đầu dò âm đạo (TVUS)
Trong xét nghiệm này, bác sĩ đưa đầu dò siêu âm vào âm đạo. Đầu dò phát ra sóng siêu âm dội lại, tạo ra hình ảnh của tử cung, ống dẫn trứng và buồng trứng.
Thử nghiệm này có thể giúp xác định sự tăng trưởng tiềm năng và xác định xem chúng là khối u rắn hoặc u nang, là những túi không chứa chất gây ung thư.
Nếu bác sĩ xác định sự khối u rắn, họ có thể sẽ yêu cầu sinh thiết để xác định xem sự tăng trưởng là ung thư hay lành tính (không phải ung thư).
Xét nghiệm máu CA-125
Xét nghiệm máu CA-125 đo lượng protein CA-125 có trong máu. Nhiều người bị ung thư buồng trứng có nồng độ CA-125 cao trong máu.
Tuy nhiên, những người mắc các bệnh khác, ít nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như bệnh viêm vùng chậu (PID) và lạc nội mạc tử cung, cũng thường có hàm lượng protein này trong máu cao.
Không phải mọi phụ nữ bị ung thư buồng trứng đều có nồng độ CA-125 trong máu tăng cao. Theo Liên minh Quỹ nghiên cứu ung thư buồng trứng (OCRFA), khoảng 80% những người mắc ung thư buồng trứng tiến triển có nồng độ CA-125 tăng cao, trong khi 50% trải qua mức độ cao trong giai đoạn đầu của tình trạng này.
Chụp cắt lớp (CT)
Sinh thiết
Phương pháp sàng lọc và phòng ngừa
Mặc dù đã có những nỗ lực nghiên cứu, hiện tại không có phương pháp sàng lọc nào để phát hiện ung thư buồng trứng ở những người không có bất kỳ triệu chứng nào hoặc những người không có nguy cơ cao hơn bình thường để phát triển tình trạng này.
Làm thế nào có khả năng là các triệu chứng chỉ ra ung thư?
Quan điểm
Khoảng 94% những người nhận được chẩn đoán và điều trị ung thư buồng trứng ở giai đoạn đầu sống sót hơn 5 năm sau khi chẩn đoán.
Từ năm 2008 đến 2014, khoảng 47,4% người dân ở Hoa Kỳ đã sống ít nhất 5 năm sau khi chẩn đoán ung thư buồng trứng.
Xu hướng tỷ lệ tử vong ở những người mắc bệnh ung thư buồng trứng liên tục giảm. Viện Ung thư Quốc gia ước tính rằng ung thư buồng trứng sẽ chiếm 2,3% tổng số ca tử vong do ung thư trong năm 2024.
Kết luận
Vì các triệu chứng của ung thư buồng trứng có nhiều điểm tương đồng với nhiều bệnh khác, thường là các tình trạng ít nguy hiểm hơn, nhiều phụ nữ bỏ qua các dấu hiệu. Bởi vì buồng trứng nằm sâu trong cơ thể, gần như không thể, ngay cả đối với các bác sĩ, cảm thấy sự phát triển nhỏ trên các cơ quan.
Bất cứ ai có các triệu chứng vùng chậu hoặc bụng không thể giải thích được là nghiêm trọng, kéo dài hơn 2 tuần hoặc không đi khám với chăm sóc chính nên nói chuyện với bác sĩ càng sớm càng tốt.
Đó cũng là một ý tưởng tốt cho những người có tiền sử gia đình mạnh về ung thư vú, buồng trứng, tử cung hoặc ung thư ruột kết để nói chuyện với bác sĩ của họ về việc tư vấn di truyền.
Tìm hiểu thêm