Mỗi người thường trải qua nỗi sợ hãi và lo âu. Sợ hãi là phản ứng cảm xúc, thể chất và hành vi đối với một mối đe dọa có thể nhận biết được diễn ra tức thì từ bên ngoài (ví dụ như kẻ đột nhập, một chiếc xe ô tô quay trên băng). Lo âu là một trạng thái cảm xúc căng thẳng, khó chịu của sự lo sợ và không thoải mái; nguyên nhân thường không rõ ràng. Lo âu ít gắn liền với thời gian chính xác của một mối đe dọa; nó có thể được dự đoán trước một mối đe dọa, tồn tại sau khi một mối đe dọa đã trôi qua, hoặc xảy ra mà không có một mối đe dọa có thể nhận biết được. Lo âu thường kèm theo những thay đổi về mặt cơ thể và hành vi tương tự như những gì gây ra bởi sự sợ hãi.
Một số mức độ lo âu là thích nghi; nó có thể giúp mọi người chuẩn bị, thực hành và tập luyện để chức năng của họ được cải thiện và có thể giúp họ có một sự cẩn trọng hợp lý trong các tình huống nguy hiểm tiềm ẩn. Tuy nhiên, vượt quá mức độ nhất định, lo âu gây ra rối loạn chức năng và căng thẳng quá mức. Tại thời điểm này, nó là không thích hợp và được coi là một rối loạn.
Lo âu xảy ra trong một loạt các rối loạn về cơ thể và tâm thần, nhưng nó là triệu chứng chiếm ưu thế trong một loạt các triệu chứng. Các rối loạn lo âu phổ biến hơn bất kỳ loại rối loạn tâm thần nào khác. Tuy nhiên, chúng thường không được nhận ra và do đó không được điều trị. Không được điều trị, lo âu kém thích nghi mãn tính có thể góp phần hoặc gây ảnh hưởng tới việc điều trị một số rối loạn về cơ thể nói chung.
Nguyên nhân
Một số rối loạn về cơ thể có thể trực tiếp gây lo âu; chúng bao gồm:
Cường giáp
U tuỷ thượng thận
Cường vỏ thượng thận
Suy tim
Loạn nhịp tim
Hen
COPD
Các nguyên nhân khác bao gồm sử dụng ma túy; ảnh hưởng của các corticosteroid, cocain, amphetamin, và thậm chí cả caffein cũng có thể bắt chước các rối loạn lo âu. Các triệu chứng cai rượu, thuốc bình thần, và một số chất bất hợp pháp cũng có thể gây lo âu.
Triệu chứng và Dấu hiệu
Lo âu có thể phát sinh đột ngột, như trong hoảng sợ, hoặc dần dần trong nhiều phút, nhiều giờ, hoặc thậm chí cả ngày. Lo âu có thể kéo dài từ vài giây đến nhiều năm; thời gian dài hơn là đặc trưng của rối loạn lo âu. Sự lo âu bao gồm từ những cảm giác không rõ ràng đến sự hoảng loạn thực sự. Khả năng chịu đựng một mức độ lo âu nhất định khác nhau giữa người này với người khác.
Các rối loạn lo âu có thể gây ra rất căng thẳng và gây tổn hại mà có thể dẫn đến trầm cảm. Ngoài ra, rối loạn lo âu và rối loạn trầm cảm có thể cùng tồn tại, hoặc trầm cảm có thể phát triển trước, và sau đó là sự xuất hiện các triệu chứng và dấu hiệu rối loạn lo âu đi kèm.
Chẩn đoán
Loại trừ các nguyên nhân khác
Đánh giá mức độ nghiêm trọng
Quyết định khi nào lo âu là nổi bật hoặc trầm trọng đến nỗi nó tạo thành một rối loạn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, và các bác sĩ khác nhau ở điểm mà họ đưa ra chẩn đoán. Các bác sĩ trước tiên phải xem xét bệnh sử, khám sức khoẻ và các xét nghiệm thích hợp để xác định xem lo âu có phải là do rối loạn về thể chất gây ra hay không. Họ cũng phải xác định xem liệu lo âu có thể được giải thích tốt hơn bởi một rối loạn tâm thần khác.
Một rối loạn lo âu hiện diện và được điều trị nếu đáp ứng những điều sau đây:
Các nguyên nhân khác không được xác định.
Lo âu là rất khó chịu.
Lo âu ảnh hưởng đến chức năng.
Lo âu không ngừng xuất hiện tự phát trong vòng nhiều ngày.
Chẩn đoán một rối loạn lo âu đặc hiệu được dựa trên các triệu chứng và dấu hiệu đặc trưng. Các nhà lâm sàng thường sử dụng tiêu chuẩn cụ thể của Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Ấn bản lần thứ năm (DSM-5), mô tả các triệu chứng đặc trưng và yêu cầu loại trừ các nguyên nhân khác có thể gây ra triệu chứng.
Tiền sử gia đình có rối loạn lo âu cũng giúp ích trong việc đưa ra chẩn đoán vì một số bệnh nhân thừa hưởng một khuynh hướng tương tự những rối loạn lo âu mà người thân của họ mắc phải, cũng như sự nhạy cảm chung đối với các rối loạn lo âu khác. Tuy nhiên, một số bệnh nhân dường như có những rối loạn tương tự như người thân của họ thông qua hành vi học tập.
Điều trị
Các phương pháp điều trị là khác nhau đối với các rối loạn lo âu khác nhau, nhưng điều trị điển hình thường là sự kết hợp của liệu pháp tâm lý đặc hiệu cho rối loạn và điều trị bằng thuốc. Các loại thuốc phổ biến nhất được sử dụng là các benzodiazepin và các SSRI.