Vai trò của xạ trị ung thư đại trực tràng trong điều trị
Phẫu thuật, hóa trị, xạ trị là những phương pháp điều trị ung thư đại trực tràng phổ biến. Tùy theo từng giai đoạn bệnh và thể trạng của bệnh nhân, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị thích hợp. Ở bài viết này, đội ngũ chuyên gia bác sĩ của phòng xét nghiệm y khoa Eurolab sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò của phương pháp xạ trị ung thư đại trực tràng và những lưu ý trước và sau khi xạ trị để quá trình điều trị đạt hiệu quả cao nhất.
Xạ trị là phương pháp dùng tia có năng lượng cao (tia X) để tiêu diệtcác tế bào ung thư hoặc làm teo chúng đi. Phương pháp xạ trị có thể được thực hiện từ bên ngoài cơ thể hoặc từ bên trong.
Những bệnh nhân ung thư đại trực tràng thường được xạ trị với tần suất 5 ngày/tuần, mỗi lần xạ trị chỉ diễn ra trong vài phút.
Xạ trị có đau không?
Xạ trị ung thư đại trực tràng hầu như sẽ không gây đau đơn cho người bệnh, tuy nhiên nó sẽ khiến cho bệnh nhân cảm thấy khó chịu khi các bác sĩ trị liệu bức xạ.
Vì đây là phương pháp sử dụng các tia năng lượng cao để loại bỏ và phá vỡ các tế bào ung thư chính vì vậy người xạ trị có thể sẽ đau rát nhẹ vùng da xung quang vùng được chiếu tia xạ.
Các phương pháp xạ trị ung thư đại trực tràng phổ biến
Xạ trị chiếu ngoài: Ở phương pháp này, bác sĩ sẽ sử dụng tia xạ xuất phát từ máy nằm ngoài cơ thể để chiếu vào khu vực có khối u và thường được phát ra bởi máy gia tốc tuyến tính.
Xạ trị ung thư đại trực tràng áp sát: bên trong khối u hoặc bên trong khoang của cơ thể gần với khối u sẽ đặt các chất phóng xạ để tiêu diệt tế bào ung thư.
Giai đoạn nào của bệnh cần phải tiến hành xạ trị ung thư?
Xạ trị là phương pháp hỗ trợ trong quá trình điều trị ung thư đại trực tràng có thể trước, sau khi phẫu thuật hoặc được chỉ định để điều trị đơn độc. Tùy từng trường hợp, xạ trị sẽ có mục đích khác nhau.
Xạ trị ung thư đại trực tràng hỗ trợ điều trị trước phẫu thuật: trước khi phẫu thuật, bác sĩ sẻ chỉ định điều trị cho bệnh nhân bằng phương pháp xạ trị để thu nhỏ khối u ác tính để tạo điều kiện thuận lợi hơn trong việc phẫu thuật cắt bỏ khối u. Ngoài ra, xạ trị cũng có thể được kết hợp cùng hóa trị trước khi phẫu thuật để tiêu diệt được nhiều tế bào ung thư hơn.
Xạ trị hỗ trợ điều trị sau phẫu thuật: sau khi phẫu thuật, các tế bào ung thư có thể vẫn còn tồn tại trong các cơ quan nội tạng hoặc ở thành bụng, vì vậy các bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp xạ trị để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại, giúp bệnh nhân giảm nguy cơ tái phát ung thư đại trực tràng.
Xạ trị ung thư đại trực tràng đơn độc: trong trường hợp thể trạng bên nhận không đáp ứng được phương pháp phẫu thuật hoặc để điều trị bệnh tái phát thì bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp xạ trị đơn độc cho bệnh nhân. Với những bệnh nhân ung thư đại trực tràng giai đoạn cuối , xạ trị còn giúp bệnh nhân bớt đau đớn và giảm nhẹ các triệu chứng của ung thư, kéo dài thời gian sống cho người bệnh.
– Nếu bệnh nhân mắc ung thư đại trực tràng di căn thì phương pháp xạ trị ít khi được dùng.
Xạ trị ung thư đại trực tràng sống được bao lâu?
Xạ trị là phương pháp được sử dụng để hỗ trợ quá trình điều trị, làm tăng hiệu quả điều trị cho bệnh nhân trước hoặc sau khi phẫu thuật, ngoài ra còn được chỉ định trong trường hợp bệnh nhân không đáp ứng phương pháp phẫu thuật.
Vì vậy, bệnh nhân ung thư đại trực tràng không đo lường thời gian sống sau khi xạ trị mà sẽ đo lường thời gian sống của mình sau khi tiến hành phẫu thuật. Nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể kéo dài thời gian sống thêm ít nhất 5 năm. Với những bệnh nhân phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn thì tỷ lệ sống trên 5 năm giảm chỉ còn 35-65%, ở giai đoạn di căn, tỷ lệ sống trên 5 năm giảm chỉ còn 11%.
Trong quá trình xạ trị ung thư đại trực tràng, bệnh nhân sẽ không tránh khỏi những tác dụng phụ thường gặp như:
Rụng tóc, buồn nôn
Cơ thể mệt mỏi do đại trực tràng hoặc bàng quang bị kích thích
Bị viêm trực tràng: các tia X trong quá trình xạ trị có thể gây kích ứng cho niêm mạc đại trực tràng, từ đó gây ra các biểu hiện như đau bụng, chảy máu khi đi đại tiện,…
Rối loạn tiểu tiện: đi tiểu nhiều hoặc tiểu lắt nhắt, tiểu gắt
Với bệnh nhân nam: có thể vô sinh, giảm khả năng sinh hoạt tình dục sau xạ trị.
Với bệnh nhân nữ: việc làm xạ trị ung thư đại trực tràng sẽ khiến cho buồng trứng có thể ngưng hoạt động hoặc teo tử cung.
*Lưu ý: Sau khi tiến hành phẫu thuật hoặc xạ trị, bệnh nhân cần theo dõi và thăm khám định kỳ để phòng ngừa nguy cơ ung thư đại trực tràng tái phát trở lại.
Chúng tôi đang triển khai tầm soát ung thư đại trực tràng bằng xét nghiệm máu Epi proColon phát hiện được ung thư ở tất cả các giai đoạn, kể cả giai đoạn sớm nhất. Quá trình lấy mẫu máu đơn giản, mang lại cảm giác thoải mái, dễ chịu cho bệnh nhân. Xét nghiệm được thực hiện bởi đội ngũ chuyên gia bác sĩ đầu ngành trong lĩnh vực chẩn đoán và điều trị ung thư, cùng với sự hỗ trợ của trang thiết bị hiện đại hàng đầu thế giới, mang lại kết quả chính xác cho bệnh nhân.
Lưu ý khi chăm sóc người xạ trị ung thư đại trực tràng
Khi làm xạ trị thì hầu hết người bệnh đều sẽ gặp phải một số tác phụ như đã được nêu ở trên, vậy người thân cần làm gì để chăm sóc bệnh nhân sau khi thực hiện xạ trị ung thư để việc xạ trị được hiệu quả tối đa.
Đối với phần da vùng xạ: cần được chăm sóc sạch sẽ, tránh cọ sát và bôi các loại mỹ phẩm, hóa chất khi không có chỉ định từ bác sĩ
Ăn những thức ăn mềm, dễ tiêu hóa và tốt cho đại tràng, trực tràng bổ sung chất dinh dưỡng đầy đủ
Hạn chế các loại thức ăn có nhiều dầu mỡ và gia vị.
Kiêng sữa và các sản phẩm từ sữa như bơ, phô mai, sữa chua.
Để người bệnh có thời gian nghỉ ngơi hợp lý để tăng cường sức đề kháng, hồi phục sức khỏe thật tốt để tiếp tục cho lần xạ trị ung thư đại trực tràng tiếp theo.
Tâm lý bệnh nhân cũng là một điều rất quan trọng trong quá trình điều trị ung thư hay bất kì các loại bệnh nào khác. Tâm lý bệnh nhân tốt, tích cực sẽ giúp việc điều trị hiệu quả hơn.
Bệnh nhân xạ trị ung thư đại trực tràng có cần phải cách ly không?
Nhiều người bệnh cũng như người nhà bệnh nhân đều có cùng thắc mắc là việc xạ trị ung thư đại trực tràng có gây ảnh hưởng tới sức khỏe của những người thân thường xuyên tiếp xúc với mình không? Thì sẽ tùy vào hình thức xạ trị thì bác sĩ sẽ khuyến cáo có cần cách ly hay không và mức độ cách ly khác nhau.
Xạ trị bên ngoài: người bệnh không cần cách ly, bởi đây chỉ là việc sử dụng năng lượng bức xạ để chiếu vào vùng xạ chứ không phải nguồn bức xạ.
Xạ trị sử dụng các loại thuốc phóng xạ: trường hợp này thì người xạ trị ung thư đại trực tràng cần phải tiến hành các biện pháp cách ly để bảo vệ sức khỏe cho những người xung quang bởi lúc này người bệnh sẽ là nguồn phóng xạ sẽ gây ảnh hưởng xấu đến người xung quanh khi tiếp xúc phải. Thông thường những bệnh nhân này sẽ được cách ly tại khu chuyên dùng của bệnh viện đối với những người là xạ trị và chỉ được tiếp xúc với mọi người sau khi được bác sĩ chuyên môn kiểm tra và đánh giá an toàn.