Axit dạ dày, cụ thể là axit clohydric ( HCL) là một thành phần có trong dịch vị dạ dày. Nó đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa và phân hủy thức ăn, giúp cơ thể dễ dàng hấp thu các chất dinh dưỡng.
Ở một người khỏe mạnh, nồng độ HCL duy trì ở mức 0,0001 – 0,001 mol/l. Axit trong dạ dày cao hay thấp hơn mức này đều gây ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa của dạ dày nói riêng và sức khỏe nói chung.
Khi axit dạ dày cao quá mức, lượng axit dư thừa sẽ ăn mòn thành dạ dày và nó cũng có thể trào ngược lên trên và ảnh hưởng đến thực quản theo cách tương tự. Càng ngày, tổn thương ở niêm mạc dạ dày càng bị khoét sâu gây viêm loét, xuất huyết dạ dày hoặc nghiêm trọng hơn là thủng dạ dày.
Trong trường hợp này, việc sớm tìm cách làm giảm axit dạ dày là cần thiết. Bạn nên bắt đầu kế hoạch điều trị ngay khi thấy các biểu hiện dư thừa axit dạ dày như:
Ợ chua
Hôi miệng, trong miệng có vị chua do axit trào ngược lên trên
Sôi bụng
Đầy hơi
Táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài
Nước tiểu có màu sẫm
Da khô, có thể nổi nhiều mụn, nhọt
Mệt mỏi
Mất ngủ
Buồn nôn
Khó tập trung
Thần kinh căng thẳng
Cách làm giảm axit trong dạ dày tại nhà
Tình trạng dư thừa axit trong dạ dày có thể được khắc phục nhờ một số loại thực phẩm và mẹo chữa trị tại nhà.
1. Cắt giảm lượng bia rượu tiêu thụ
Rượu bia là những chất kích thích có khả năng làm tăng lượng axit được sản xuất trong dịch vị và là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến căn bệnh ung thư dạ dày ở nam giới. Chính vì vậy, một khi đã bị axit dạ dày cao thì bạn nên hạn chế lượng bia rượu tiêu thụ. Tốt nhất là nói không với các thức uống này.
2. Cách giảm axit trong dạ dày bằng gừng
Ngoài tác dụng kháng viêm, giảm đau, gừng còn có khả năng trung hòa axit dạ dày, cải thiện tình trạng trào ngược, khó tiêu- những triệu chứng thường gặp khi bị dư axit.
Hãy ăn 2 – 3 lát gừng tươi mỗi ngày. Hoặc bạn cũng có thể sử dụng gừng dưới dạng trà để giảm axit dạ dày.
3. Chữa axit dạ dày cao bằng mật ong
Mật ong chứa vitamin C, E, Canxi, kẽm, kali có tác dụng cân bằng độ PH trong dạ dày. Qua đó giảm sản xuất axit và ngăn ngừa những tác hại do tình trạng dư thừa axit dạ dày gây ra.
Cách làm giảm axit trong dạ dày bằng mật ong như sau:
Nuốt trực tiếp một thìa mật ong vào các buổi sáng và buổi tối trước khi ăn 15 phút
Thêm 2 thìa mật ong vào trà hoa cúc, uống mỗi ngày 3 cốc nhỏ
Ngăn chặn biến chứng dạ dày do tăng axit dịch vị – Mách bạn cách xử lý tốt nhất
Nghệ vừa là vị thuốc, vừa là thực phẩm giảm axit dạ dày nhờ chứa nhiều curcumin. Khi tiếp xúc với niêm mạc dạ dày, chất này hoạt động bằng các trung hòa axit, bảo vệ các tế bào trong dạ dày khỏi sự an mòn, đồng thời ngăn ngừa viêm loét và trào ngược dạ dày.
Bạn lấy 120g bột nghệ vàng trộn lẫn với 60g mật ong. Sau đó, vo viên hoàn nhỏ cỡ hạt ngô. Mỗi lần uống 3 viên x 3 lần mỗi ngày. Dùng ít nhất 10 ngày liên tục.
5. Dùng muối nở
Muối nở còn được gọi là baking soda, nguyên liệu được sử dụng phổ biến trong ngành ẩm thực. Tuy nhiên nó còn được biết đến với khả năng kháng axit tự nhiên, trung hòa dịch vị dạ dày và thúc đẩy tiêu hóa thức ăn.
Hiện nay, muối nở được bán trên thị trường dưới dạng viên hoặc bột. Bạn lấy 1 thìa muối nở pha chung với 200ml nước. Dùng thìa khuấy tan hoàn toàn rồi uống.
Khi áp dụng cách giảm axit trong dạ dày bằng baking soda cần lưu ý:
Tùy theo tình trạng dư thừa axit có thể dùng tối đa 4 lần mỗi ngày.
Nên uống cách bữa ăn hoặc sau khi uống thuốc ít nhất 1 – 2 tiếng. Tránh dùng ngay sau khi ăn xong.
Có thể thêm chút mật ong hoặc chanh vào hỗn hợp cho dễ uống
Thận trọng khi dùng muối nở cho đối tượng mắc các bệnh lý về tim mạch, cao huyết áp hoặc đang cần giảm bớt lượng natri trong chế độ ăn.
Chống chỉ định cho trẻ dưới 12 tuổi
Không dùng baking soda quá 2 tuần mà chưa thông qua ý kiến bác sĩ.
6. Nhai kẹo cao su cũng giúp chữa axit dạ dày cao
Nhai kẹo cao su sau mỗi bữa ăn khoảng 30 phút có thể kích thích sản xuất nước bọt. Tính kiềm trong nước bọt có khả năng trung hòa axit dạ dày và cải thiện tình trạng ợ nóng, ợ chua.
Tuy nhiên, bạn cần lưu ý tránh dùng các loại kẹo cao su có đường hoặc chứ hương liệu bạc hà. Sử dụng chúng thường xuyên sẽ làm tăng nguy cơ bị sâu răng, khô miệng và kích thích trào ngược axit.
Tìm hiểu thêm: Những điểm đặc biệt chỉ tìm thấy ở bài thuốc Sơ can Bình vị tán đánh bay viêm đau dạ dày từ gốc
7. Giảm căng thẳng
Căng thẳng có thể gây rối loạn các dây thần kinh chỉ huy hoạt động ở hệ tiêu hóa và làm tăng tiết axit dạ dày. Khi bạn bị stress, dạ dày cũng cần nhiều thời gian hơn để tiêu hóa thức ăn gây nên chứng khó tiêu, đầy bụng, táo bón.
Do vậy, nếu bạn đang có biểu hiện axit dạ dày cao, hãy học cách tự điều chỉnh cảm xúc và kiểm soát tốt căng thẳng bằng một số cách đơn giản sau:
Hít thở một hơi thật sâu và chậm rãi trong môi trường yên tĩnh
Hướng suy nghĩ đến những điều tích cực
Tạm thời ngưng lại các công việc không cần thiết và lên kế hoạch thực hiện các việc làm cần ưu tiên trước.
Giảm thiểu thời gian sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại, ti vi, máy tính vì chúng có thể gây căng thẳng cho mắt và đau đầu.
Nghe nhạc, tập thể dục, gặp gỡ trò chuyện với bạn bè, người thân để đầu óc được thư giãn
8. Ngưng hút thuốc lá – cách giảm axit dạ dày đơn giản
Nhiều nghiên cứu hiện đại đã chỉ ra, nicotin và các chất độc hại trong khói thuốc lá có thể làm tăng tiết axit, khiến các cơ trong dạ dày thực quản bị suy yếu và làm tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa.
Ngoài ra, hút thuốc lá cũng khiến lượng nước bọt được tiết ra ít hơn nên khả năng trung hòa axit dạ dày bị giảm, làm tăng gánh nặng tiêu hóa cho dạ dày.
Hãy suy nghĩ đến việc từ bỏ hút thuốc lá ngay từ hôm nay để bảo vệ sức khỏe của chính bạn.
9. Ngủ đủ giấc, đùng giờ
Ngủ không đủ giấc sẽ làm tăng lượng hóc môn căng thẳng trong cơ thể, qua đó tác động tiêu cực đến dạ dày và khiến cho cơ quan này tiết ra nhiều axit hơn.
Lựa chọn một nơi yên tĩnh, tối và mát mẻ để ngủ
Trước khi đi ngủ từ 4 – 6 tiếng tuyệt đối tránh dùng rượu, đồ ngọt, cà phê và thức ăn có nhiều vitamin C.
Không ăn quá khuya. Thời gian dùng bữa tối nên cách giờ đi ngủ ít nhất 3 tiếng
Không tập thể dục vào buổi tối
Thực tế tư thế ngủ cũng có thể ảnh hưởng đến hoạt động tiết axit dạ dày. Các tư thế nằm sấp hoặc nằm ngửa ngay sau khi ăn có thể gây áp lực lên dạ dày và làm tăng axit, ợ nóng, khó tiêu.
Tốt nhất bạn nên nằm ngủ nghiêng sang trái. Để thoải mái hơn có thể kẹp một chiếc gối ngay giữa hai đầu gối để cột sống được thoải mái. Đây là cách giảm axit trong dạ dày đơn giản, đặc biệt tốt cho bà bầu bị trào ngược dạ dày khi mang thai.
11. Nhai kỹ trước khi nuốt
Ăn uống vội vàng, thức ăn được đưa vào trong dạ dày ở trạng thái thô cứng có thể kích thích dạ dày sản xuất ra nhiều axit và khiến bạn phải đối mặt với nguy cơ bị đau dạ dày rất cao. Do đó, ngay cả khi không gặp rắc rối với tình trạng axit dạ dày cao thì bạn cũng nên ăn uống một cách từ từ nhai kỹ trước khi nuốt để cảm nhận được đầy đủ hương vị của thức ăn, giúp thực phẩm dễ tiêu khi nuốt xuống dạ dày.
Bên cạnh đó, hoạt động nhai thức ăn cũng kích thích tiết nhiều nước bọt, giúp bổ sung các enzym tiêu hóa có chức năng phân giải thức ăn và trung hòa axit dạ dày.
12. Dùng thuốc giảm axit dạ dày
Để điều trị tình trạng axit dạ dày cao, các bác sĩ chuyên khoa thường chỉ định các thuốc có tác dụng trung hòa và ức chế sản xuất axit ở dạ dày. Trong đó, được sử dụng phổ biến nhất bao gồm các loại sau:
Các thuốc trên được dùng theo đường uống nên ngoài những tác động tích cực đến dạ dày thì ngược lại nó cũng đem đến một số tác dụng phụ trên toàn thân, chẳng hạn như dị ứng, đau đầu, buồn nôn… Vì vậy bạn chỉ nên dùng thuốc làm giảm axit dạ dày khi được bác sĩ chỉ định.
Bên cạnh thuốc và thảo dược thì một số thực phẩm cũng có thể hữu ích trong việc cải thiện tình trạng axit dạ dày cao.
Các thực phẩm giảm axit dạ dày tốt nhất bao gồm
Chuối: Ăn chuối giúp trung hòa axit dạ dày nhờ có tính kiềm. Bạn nên duy trì ăn 1 – 2 quả chuối chín mỗi ngày. Thói quen này cũng rất có lợi cho tiêu hóa cũng như sức khỏe.
Dưa hấu: Uống 1 ly nước ép hoặc ăn vài lát dưa hấu mỗi ngày sẽ giúp giảm tiết axit, ngăn ngừa trào ngược, ợ nóng.
Tỏi: Chất Allicin trong tỏi có khả năng tiêu diệt vi khuẩn, giảm sự hình thành của axit. Để giảm axit dạ dày, bạn hãy nhai 2 – 3 tép tỏi sống trong bữa ăn.
Bí xanh: Sở hữu thành phần bao gồm nước và các chất có tính kiềm, bí xanh giúp xoa dịu cảm giác khó chịu trong dạ dày, trung hòa axit.
Rau chân vịt: Loại rau này cũng nằm trong danh sách các thực phẩm giảm axit tốt nhất. Ngoài ra, nó còn bổ sung chất xơ hòa tan cùng nhiều vitamin và khoáng tố tốt cho sức khỏe.
Mùi tây: Mùi tây vốn được y học cổ truyền sử dụng như một vị thuốc điều trị các chứng rối loạn ở đường ruột, trong đó có tình trạng dư thừa axit dạ dày. Bạn có thể ăn sống hoặc ép nước uống đều được.
Rau xà lách, bí đao, các loại hạt: Chúng đều là những thực phẩm có tính kiềm nên sẽ hữu ích cho những người bị axit dạ dày cao.
Dầu thực vật: Chẳng hạn như dầu hạt lanh, hạt cải, hướng dương hay đậu nành. Chúng chứa nhiều omega 3, 6 giúp kháng viêm, trung hòa axit, đồng thời tạo ra hàng rào bảo vệ niêm mạc dạ dày.
Bên cạnh đó, hãy sớm thăm khám và tham khảo ý kiến chuyên gia để có lựa chọn điều trị thích hợp, nhanh chóng loại bỏ tình trạng đau và giảm axit trong dạ dày.