Ung thư vòm họng thường có triệu chứng như thế nào là câu hỏi được nhiều người quan tâm, tìm hiểu. Bệnh thường có triệu chứng khá âm thầm ở giai đoạn đầu nhưng ở giai đoạn sau, bệnh thường phát triển nhanh di căn đến các cơ quan khác trên cơ thể gây khó khăn cho việc điều trị.
1. Đối tượng nào có nguy cơ mắc ung thư vòm họng?
Ung thư vòm họng hay còn gọi là ung thư biểu mô vòm họng (NPC) là những tổn thương ác tính xuất phát từ vòm họng phía sau hốc mũi chỗ thắt vòm họng hoặc “ngách hầu”. Đây là căn bệnh ung thư thường gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng độ tuổi từ 40 – 60 tuổi thường gặp nhất và tỷ lệ nam thường cao hơn nữ gấp 3 lần.
Mặc dù hiện nay, có rất nhiều nghiên cứu về ung thư vòm họng, nhưng vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây ung thư vòm họng nhưng các yếu tố như: Bị nhiễm Virus Epstein – Barr (EBV), di truyền, môi trường ô nhiễm, lạm dụng rượu bia và thuốc lá, sử dụng các thực phẩm gây ung thư được coi thủ phạm gây ung thư vòm họng.
Ung thư vòm họng là căn bệnh nguy hiểm, thường được phát hiện trong giai đoạn muộn nên việc điều trị gặp nhiều khó khăn. Nếu bệnh nhân được phát hiện và điều trị tích cực ở giai đoạn sớm, khi khối u chưa có biểu hiện xâm lấn và di căn, bệnh nhân có cơ hội được điều trị khỏi bằng các phương pháp bao gồm phẫu thuật, xạ trị, hóa trị liệu… Ở giai đoạn I, II nếu được điều trị tích cực, đúng phương pháp, tỷ lệ sống sau 5 năm là 90%; giai đoạn III sau năm 5 năm là 60%, giai đoạn IV sau 5 năm 30%.
2. Những triệu chứng ung thư vòm họng giai đoạn đầu
Ung thư vòm họng giai đoạn đầu còn gọi giai đoạn ủ bệnh, bệnh khó nhận biết thường nhầm lẫn với các bệnh về amidan, mũi họng thông thường và mãn tính. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe của ung thư vòm họng thường rõ ràng hơn với các triệu chứng thường gặp là:
2.1. Cổ sưng và xuất hiện hạch
Vòm họng có cấu trúc mô bạch huyết đa dạng nên khi có sự xuất hiện tế bào ung thư không được điều trị kịp thời, chúng sẽ nhanh chóng lây lan khắp vùng cổ. Nhiều trường hợp bệnh nhân nổi hạch góc hàm trước khi có các triệu chứng kể trên, chiếm tới 60 – 90% các trường hợp.
2.2. Ngạt mũi, nước mũi chảy có máu
Ngạt mũi, nước mũi chảy có máu có thể chỉ do những tổn thương nhẹ bên trong mũi gây ra, tuy nhiên đây cũng có thể là biểu hiện của nhiều bệnh lý khác như: viêm mũi dị ứng, viêm mũi họng xuất tiết, viêm đa xoang, polyp mũi, nghẹt mũi hoặc nhiễm trùng đường hô hấp, khối u trong mũi, ung thư vòm họng. Ở giai đoạn đầu, triệu chứng ung thư vòm họng, các cơn ngạt mũi thường xảy ra từng đợt kèm tiết nhầy, chảy máu nguyên nhân của tình trạng này do khối u bắt đầu hình thành, vậy nên khi bị ngạt mũi một bên hay chảy máu trong một thời dài mọi người cần đến các cơ sở y tế để khám, phát hiện sớm bệnh.
2.3. Ho dai dẳng, khàn tiếng, ù tai
Ở giai đoạn đầu bệnh nhân ung thư vòm họng thường xuất hiện các triệu chứng ho dai dẳng, kèm theo đau họng, ho khạc ra đờm dính máu, khàn tiếng, ù tai. Các cơn ho, ù tai thường xuất hiện nhiều về đêm, trường hợp ho nhiều sẽ ảnh hướng đến các đến các dây thanh âm, khiến cho bệnh nhân bị khàn tiếng, bệnh rất dễ nhầm lẫn với các bệnh thông thường, do đó khi xuất hiện các triệu chứng này hãy đến gặp các bác sĩ chuyên khoa ngay để được chẩn đoán và phát hiện sớm triệu chứng bệnh để điều trị kịp thời.
2.4. Đau đầu
Đau đầu, đau nửa đầu, đau sâu trong hốc mắt, là một trong những triệu chứng của giai đoạn đầu bệnh ung thư vòm họng, các cơn đau đầu thường diễn ra âm ỉ, tần suất tăng lên khi khối vòm họng phát triển ở giai đoạn nặng hơn. Nguyên nhân do các dây thần kinh tam thoa bị chèn ép gây cảm giác tê bì vùng bên mặt cùng bên với bên đau đầu. Vì vậy, khi xuất hiện các triệu chứng này người bệnh cần theo dõi và không nên chủ quan.
Ung thư vòm họng giai đoạn di căn hay còn gọi ung thư vòm họng giai đoạn cuối xảy ra khi khối u phát triển di căn đến các cơ quan trên cơ thể như: não, xương, hạch cổ, phổi…. Người bệnh lúc này không chỉ suy sụp về tinh thần mà còn phải gánh chịu những triệu chứng như:
3.1. Ung thư vòm họng di căn sang xương
Khi khối u ung thư vòm họng di căn vào xương, bệnh nhân thường có vận động, đi lại khó khăn, dẫn đến việc sinh hoạt gặp nhiều khó khăn. Triệu chứng của bệnh thường: đau nhức các khớp xương ở chân, tay, lưng, cột sống, các khớp xương sưng phù, xương có thể sẽ bị gãy do khối u tấn công, người bệnh luôn khó chịu đau đớn, kèm theo mệt mỏi, chán ăn, sụt cân.
3.2. Ung thư vòm họng di căn sang não
Trên cơ thể người não là trung tâm điều khiển cho mọi chức năng của cơ thể, khi khối u di căn lên não, người bệnh thường có những triệu chứng như: đau đầu, tê bì mặt, sụp mí mắt, lác mắt giảm thị lực, thậm chí có thể là mù, đau nhức đầu óc, mất ngủ, suy giảm trí nhớ, ăn vào nôn ra, tinh thần rối loạn, dễ bị động kinh, không kiểm soát được hành động. Các triệu chứng này cũng là nguyên nhân gây tử vong, rút ngắn thời gian sống của người bệnh.
3.3. Ung thư vòm họng di căn sang khoang mũi
Khoang mũi là phần trên cùng của hệ hô hấp và cung cấp đường mũi cho không khí hít vào từ lỗ mũi đến vòm họng và phần còn lại của đường hô hấp. Khi khối u vòm họng di căn đến khoang mũi sẽ khiến cho người bệnh ngạt mũi hai bên, các cơn ngạt mũi diễn ra thường xuyên không chấm dứt, gây cảm giác khó chịu cho người bệnh, kèm theo hiện tượng chảy máu cam thường xuyên và liên tục với số lượng máu lớn chảy ra.
3.4. Ung thư vòm di căn sang hạch
Ung thư vòm họng di căn hạch cổ, hạch bạch huyết là những triệu chứng di căn đầu tiên thường gặp bởi đây là cơ quan nằm gần sát khu vực vòm họng, chiếm đến 80% các trường hợp. Khi các tế bào ung thư phát triển tạo nên các hạch, khi sờ vào sẽ có cảm giác cứng và không đau, nhưng khi các hạch này vỡ ra chảy máu sẽ làm cho bệnh nhân khó chịu, đau vùng cổ, gây khó khăn cho việc ăn uống, khó nuốt, giọng nói thay đổi gây khàn tiếng, mất tiếng do dây thanh quản bị các khối hạch chèn ép.
3.5. Ung thư vòm họng di căn phổi
Phổi có vai trò quan trọng đối với cơ thể, một phần không thể thiếu của hệ hô hấp, giúp cơ thể duy trì hoạt động sống. Khi tế bào ung thư vòm họng di căn sang phổi, bệnh xuất hiện các triệu chứng như: ho thường xuyên, ra máu, khó thở, cơ thể bị suy nhược, mệt mỏi, căng thẳng, hay cáu gắt, đau và tức ngực, thắt ngực bất thường, chán ăn, sụt cân.
Ngoài những cơ quan mà tế bào ung thư vòm họng di căn kể trên thì khoang miệng, khoang tai, gan.. là những cơ quan tế bào ung thư vòm họng cũng có thể di căn tới khi khối u phát triển xâm lấn.
Để tránh mắc cũng như giảm nguy cơ rơi vào tình trạng ung thư vòm họng giai đoạn cuối di căn, mọi người nên tầm soát ung thư sớm để có thể phát hiện bệnh kịp thời, đồng thời hãy thay đổi thói quen sống như: không hút thuốc lá, không sử dụng các đồ uống, thực phẩm chứa chất kích thích. Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên với những bộ môn phù hợp với thể trạng người, tiêm chủng HPV đầy đủ để ngăn ngừa nguy cơ mắc ung thư vòm họng. Định kỳ 6 tháng/ 1 lần khám tổng quát sức khỏe.