Việt Nam đã trở thành đất nước thuộc nhóm đứng thứ 2 thế giới về tỉ lệ mắc bệnh ung thư, trong đó có ung thư dạ dày – quả là một con số đáng báo động và theo các chuyên gia dự đoán, con số ấy sẽ không dừng lại. Số ca nhập viện điều trị bệnh ung thư dạ dày ở nước ta cũng theo đó mà tăng lên từng năm. Nguyên nhân chủ yếu là do bệnh nhân có bệnh lý về dạ dày như đau dạ dày, viêm loét dạ dày, xuất huyết dạ dày,…trong thời gian dài mà không chịu điều trị triệt để dẫn tới biến chứng nguy hiểm chính là ung thư.
Bất cứ vị trí nào của dạ dày bị tổn thương cũng có khả năng hình thành các tế bào ung thư, những tế bào này âm thầm phát triển, tạo thành khối u và có thể lây lan khắp bề mặt niêm mạc dạ dày hay thậm chí di căn tới thực quản, gan hay phổi. Bệnh ung thư dạ dày giai đoạn đầu có thể khắc phục hiệu quả và ngăn chặn tái phát cũng tốt hơn. Cùng xem bệnh lý này có biểu hiện như thế nào, nhận biết để phát hiện bệnh sớm nhất.
Để có thể nhận biết sớm và dự đoán chính xác mức độ của ung thư dạ dày thì dấu hiệu ung thư dạ dày được chia làm 2 đoạn chính: giai đoạn khởi phát và giai đoạn muộn của bệnh.
Biểu hiện của bệnh ung thư dạ dày ở giai đoạn khởi phát:
– Chức năng tiêu hóa kém, có biểu hiện ợ chua kiên tục: Có tới gần 70% bệnh nhân bị ung thư dạ dày có biểu hiện rõ ràng này và chúng là lời cảnh báo sớm nhất của bệnh.
– Hơi thở ra nóng, không còn tâm trạng ăn uống: tình trạng hô hấp không thay đổi gì nhưng có cảm giác hơi thở nóng ấm như khi bị sốt. Cả khi đói bụng cũng không muốn đụng đến thức ăn. Trở nên ghét nhưng món có nhiều mỡ, thậm chí là thịt nạc.
– Có biểu hiện nôn sau khi ăn xong: Mới đầu người bệnh chỉ có cảm giác khó chịu, buồn nôn những về sau những món không yêu thích hoặc món nhiều dầu mỡ ăn vào sẽ bị nôn ngay. Tình trạng bệnh nặng thì sẽ bị nôn sau mỗi bữa ăn.
– Những cơn đau bụng không ngớt: vị trí bị đau nhiều nhất đó là thượng vị, bị đau bất cứ lúc nào, hoàn toàn không có dấu hiệu cũng như chu kì cố định.
– Cân nặng giảm sút đáng kể: trước đó bệnh nhân bị mất cảm giác thèm ăn, cơ thể bị thiếu nhiều chất dinh dưỡng, rất hay trong tình trạng uể oải, làm việc kém năng suất là những biểu hiện của ung thư dạ dày.
– Có dấu hiệu bị thiếu máu: khi bị ung thư dạ dày sẽ xuất hiện tình trạng chảy máu trong gây mất máu. Hậu quả là bệnh nhân cảm thấy chóng mặt, da tái nhợt, hay bị hoa mắt, tinh thần uể oải, sức lực kém. Các dấu hiệu khác để nhân biết nữa là đại tiện phân đen do máu khô và mùi thối vì máu bị tiêu hóa một phần.
– Triệu chứng ung thư dạ dày cũng không thể không có nữa đó là đầy bụng, chướng hơi, khó tiêu. Tần suất của các hiện tượng này tăng lên mỗi ngày.
Dấu hiệu ung thư dạ dày khi đã chuyển sang giai đoạn muộn
– Bị đau bụng quằn quại: nếu trước đây bị đau bụng có thể nhờ cậy đến thuốc giảm đau nưng ở giai đoạn này thuốc không còn nhiều tác dụng. Không chỉ vậy cơn đau dữ dội cũng kéo dài hơn hẳn so với trước.
– Bị chảy máu dạ dày nghiêm trọng hơn: biểu hiện bên ngoài như cơ thể gầy gò, ốm yếu da bợt màu, khi nôn không chỉ có thức ăn mà còn kèm theo máu, đi đại tiện phân có dính nhiều máu hơn, mùi rất khó chịu vì máu phân hủy. Tình trạng xuất huyết này cần được ngăn chặn sớm nếu không có thể làm hại đến tính mạng bệnh nhân. Tế bào ung thư lây lan rộng, cơ chế trao đổi chất bị đảo lộn, đường môn vị bị tắc nghẽn hoặc bị thủng.
– Khám thấy khối u vùng thượng vị: thường ở trên hoặc ngang rốn (có thể thấy ở dưới rốn nếu dạ dày sa) u rắn chắc, nổi rõ sau bữa ăn, di động ít nhiều sang trái, phải di động theo nhịp thở lên xuống. Tính di động không còn nếu K dính vào tạng lân cận (do K lan tràn).
– Dấu hiệu hẹp môn vị, Bouveret (+) đột ngột. Dấu hiệu thủng dạ dày: bụng co cứng, mất vùng đục trước gan, choáng, nôn máu, ỉa phân đen.
– Dấu hiệu ngoài đường tiêu hoá:
+ Đột nhiên sốt kéo dài, phù 2 chân, viêm tắc tĩnh mạch tái phát. + Gan to đau, mặt gan lổn nhổn (có thể có di căn của UTDD) + Di căn phúc mạc: sờ bụng lổn nhổn, có dịch ổ bụng. + Sờ thấy hạch Troisier (ở hố thượng đòn trái, di động dưới da, nhỏ sờ kỹ mới thấy khi bệnh nhân hít sâu vào).
2. Phương pháp điều trị bệnh ung thư dạ dày
Ba phương pháp thường dùng nhất là phẫu thuật, hoá trị và xạ trị. Nếu ung thư dạ dày sớm ở niêm mạc và dưới niêm mạc, chưa xâm lấn vùng hạch thì điều trị qua nội soi cắt bỏ rộng niêm mạc và dưới niêm mạc, chưa điều trị hoá chất và xạ trị. Nếu ung thư dạ dày tiến triển thì cắt bỏ một phần hay toàn bộ dạ dày tuỳ mức độ xâm lấn khối u dạ dày.
Hoá và xạ trị thường dùng hỗ trợ nhằm giảm triệu chứng và làm chậm tiến triển bệnh. Chúng có thể được dùng riêng rẽ hay kết hợp với nhau. Điều không may là bên cạnh các tế bào ung thư, chúng cũng hủy hoại các tế bào lành mạnh và gây ra các triệu chứng phụ, do đó bệnh nhân cũng thường cần phải được điều trị cho các triệu chứng gây ra bởi việc điều trị.
→ Đồng thời, để phòng tránh bệnh ung thư dạ dày chúng ta cần thực hiện tốt những điều sau:
Về vấn đề ung thư ở Việt Nam, các chuyên gia đánh giá tỷ lệ mắc và tử vong hàng năm do ung thư rất đáng báo động. Tuy nhiên, ở nước ta lại đang tồn tại một mâu thuẫn, đại đa số người dân đều coi ung thư là căn bệnh “tử thần”, là nỗi sợ hãi kinh hoàng, nhưng ít người quan tâm đến việc dự phòng, trong khi ung thư là bệnh hoàn toàn có thể phòng tránh được.
Như đã nói, bệnh ung thư dạ dày có thể bắt nguồn từ chính những căn bệnh thường gặp như loét dạ dày, đau bao tử, viêm, xuất huyết hang vị,… vì vậy khi phát hiện bất cứ dấu hiệu bất thường nào trong tiêu hóa bạn đừng chậm trễ đến bệnh viện kiểm tra. Nếu có mầm mống bệnh ung thư thì cũng được phát hiện sớm và điều trị triệt để dễ dàng hơn.