Ung thư máu hiện nay là một trong những loại bệnh ung thư phổ biến và nguy hiểm nhất trên thế giới. Mọi lứa tuổi, mọi giới tính đều có khả năng mắc phải căn bệnh này. Vậy nguyên nhân dẫn đến ung thư máu là gì? Triệu chứng và những dấu hiệu biểu hiện của bệnh như thế nào? Làm cách nào để có thể nhận biết sớm một người bị ung thư máu?
Nguyên nhân gây ra bệnh ung thư máu
Cho đến nay thì các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra được nguyên nhân chính xác gây ra bệnh ung thư máu. Tuy nhiên, một số tác nhân đã được xác định là yếu tố gây nên căn bệnh nguy hiểm bậc nhất này bao gồm:
Tiếp xúc với hoá chất độc hại
Những người tiếp xúc trong thời gian dài với một số hoá chất độc hại như benzene, formaldehyde,…có tỉ lệ mắc bệnh ung thư máu cao hơn. Khi dùng hoá chất để điều trị một số bệnh ung thư khác cũng có khả năng mắc phải ung thư máu. Tuy nhiên tỉ lệ này là rất nhỏ, nhỏ hơn rất nhiều so với lợi ích mà hóa chất mang lại cho quá trình điều trị.
Tiếp xúc với tia phóng xạ
Theo nghiên cứu, những nạn nhân trong hai vụ nổ bom nguyên tử ở thành phố Hirosima và Nagasaki (Nhật Bản) vào cuối Chiến tranh thế giới thứ II hay vụ nổ lò phản ứng nguyên tử Chernobyl (Ukraine) có tỷ lệ mắc ung thư máu khá cao. Điều này cũng xảy ra tương tự với những người làm việc ở nhà máy năng lượng hạt nhân bởi đây là nơi có lượng phóng xạ lớn và rất nguy hiểm.
Tia phóng xạ là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh ung thư máu
Virus EBV (Epstein – Barr) là một trong những loài virus phổ biến nhất của loài người. EBV phổ biến đến mức khoảng 90% người trưởng thành ở Hoa Kỳ từng bị nhiễm loài virus này. Việc nhiễm EBV thường rất ít gây bệnh, tuy nhiên các nhà khoa học lại tìm thấy sự xuất hiện của nó trong một số loại ung thư gồm ung thư dạ dày, ung thư vòm họng, ung thư lympho (một trong 3 dạng chính của ung thư máu). Ngoài ra thì thời gian gần đây các nhà khoa học cũng đã tìm ra một loại virus khác làm tăng nguy cơ bị mắc bệnh ung thư bạch cầu.
Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra, những người bị mắc các hội chứng di truyền như bệnh down sẽ có nguy cơ bị ung thư máu cao hơn người bình thường. Điều này đồng nghĩa với việc ung thư máu có thể sẽ di truyền gián tiếp qua một căn bệnh khác.
Trong thuốc lá hiện nay đã phát hiện được hơn 70 hợp chất có khả năng gây ra ung thư. Trong số đó, chất Nicotine là nguyên nhân gián tiếp dẫn đến việc tỉ lệ mắc ung thư máu tăng cao. Chất độc này khi tích tụ nhiều trong cơ thể sẽ làm rối loạn chức năng và quy trình làm việc của các tổ chức tạo máu – bản chất nguyên nhân của bệnh ung thư máu.
Triệu chứng và dấu hiệu biểu hiện của ung thư máu là gì?
Khi bị mắc bệnh ung thư máu, người bệnh sẽ có những triệu chứng và biểu hiện khác thường. Nếu chúng ta có thể nhận biết, phát hiện và điều trị sớm thì sẽ có cơ hội đẩy lùi được tình trạng bệnh và kéo dài tuổi thọ.
Khi bị ung thư máu, các tế bào ung thư sẽ tích tụ lại trong thận, gan và lá lách gây ra hiện tượng đau bụng. Triệu chứng đi kèm có thể là ăn không có cảm giác ngon miệng, sụt cân nhanh chóng một cách bất thường.
Dễ bị bầm tím hoặc chảy máu mất kiểm soát
Các tế bào tiểu cầu đóng vai trò làm đông máu, khó bầm tím. Bệnh ung thư máu sẽ làm giảm số lượng các tế bào này, khiến cho máu khó đông hay không đông được dẫn đến máu chảy mất kiểm soát nếu chẳng may bị chấn thương bên trong hoặc bên ngoài. Bên cạnh đó, cơ thể cũng sẽ dễ bị bầm tím hơn khi bị một lực tác động mạnh.
Sưng hạch bạch huyết là một trong những dấu hiệu biểu hiện của ung thư máu rõ ràng và dễ nhận biết nhất. Khi mắc bệnh ung thư máu, tế bào ung thư sẽ tích tụ trong hạch bạch huyết dẫn tới sưng. Những chỗ nổi hạch này thường tập trung nhiều ở các vị trí như cổ, nách, bẹn và vết sưng có thể cảm nhận thấy một cách rõ ràng.
Các tế bào ung thư máu thường tấn công tuỷ xương. Do đó, bệnh nhân có thể bị đau nhức xương, khớp ở những vị trí thường xuyên vận động như chân, đầu gối, tay, vai, lưng.
Nhiễm trùng thường xuyên
Ung thư máu khiến cho các tế bào bạch cầu, tế bào plasma, mạch bạch huyết không thể làm việc bình thường. Trong khi đó, những tổ chức này lại có chức năng kháng khuẩn, vi thể và các tác nhân gây bệnh khác. Do đó, bệnh nhân ung thư máu thường bị suy giảm thậm chí mất hoàn toàn khả năng miễn dịch trong cơ thể. Điều này dẫn đến những nguy cơ nhiễm trùng do virus, vi khuẩn tấn công của họ cao hơn người bình thường rất nhiều.
Các tế bào ung thư máu sẽ tấn công và làm suy giảm số lượng hồng cầu dẫn tới việc cơ thể không được bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng. Đây là nguyên nhân chính làm cho người bệnh thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, da dẻ xanh xao và đi kèm thêm với đó là các triệu chứng của bệnh thiếu máu.
Việc chảy máu cam hay chảy máu mũi kéo dài và thường xuyên cũng là một dấu hiệu của bệnh ung thư máu. Do đã mất đi khả năng đông máu xuất phát từ lượng tiểu cầu giảm, máu mũi sẽ thường xuyên chảy kéo dài không ngừng và không thể cầm được.
Các biểu hiện bất thường khác
Ngoài ra đối với người mắc bệnh ung thư máu thì khi tế bào ung thư chèn ép các bộ phận trong cơ thể cũng sẽ gây ra một số triệu chứng biểu hiện khác như: sốt cao, đau đầu thường xuyên, khó thở.