Ung thư luôn là mối lo ngại của hầu hết của tất cả mọi người với sự nguy hiểm và đau đớn mà nó mang lại. Với phụ nữ, có một mối lo ngại riêng về ung thư vú, một trong những loại ung thư hàng đầu nằm trong danh sách cướp đi mạng sống của họ. Vậy nguyên nhân ung thư vú cũng như triệu chứng và cách phòng ngừa ra sao?
1. Ung thư vú
Ung thư vú là một khối u ác tính ở vú, xuất hiện do tế bào ống (duct) hay tế bào nang (lobule) có sự tăng đột biến, xâm lấn các mô hay tế bào xung quanh. Thông thường, đa số các ca ung thư vú bắt đầu từ ống dẫn sữa, chiếm tỷ lệ nhỏ hơn là từ túi sữa hay các tiểu thùy. Bệnh ung thư vú chủ yếu xuất hiện ở nữ giới, theo nghiên cứu của UICC, tỷ lệ phụ nữ mắc phải ung thư vú cao hơn nam giới khoảng 100 lần.
2. Triệu chứng của ung thư vú
Cơ thể của chúng ta sẽ luôn có những biểu hiện bất thường để thông báo về sự thay đổi của cơ chế sinh lí, sinh hóa. Đối với ung thư vú cũng vậy, sẽ có những triệu chứng nhất định mà chúng ta thường gặp:
Cảm nhận được khối u khi sờ nắn vào bầu ngực, có thể là khối u lành tính hoặc ác tính. Khối u ác tính thường có tốc độ phát triển mạnh hơn và gây đau nhức cho người bệnh
Khi mắc bệnh, núm vú có dấu hiệu lở loét, chảy các dịch như máu, chất nhầy hoặc dạng lỏng có mùi hôi.
Kích thước vú lớn hơn bình thường, có dấu hiệu chảy xệ và cương cứng lại cũng là triệu chứng của bệnh ung thư vú.
Luôn cảm thấy có sự đau nhói, đau âm ỉ như có một luồng điện chạy quanh vùng ngực và không theo quy luật nào. Cảm giác đau xảy ra thường xuyên không chỉ vào những ngày có kinh nguyệt.
Có dấu hiệu hạch sưng lên ở nách, ngày một sưng to và kéo dài là cảnh báo nguy cơ của bệnh ung thư vú.
Vì vú sưng to nên núm vú có xu hướng dẹt lại và lõm vào trong. Ngoài ra, da của núm vú trở nên sần sùi, tróc vảy hay bị viêm.
Màu sắc ở đầu vú sẽ chuyển sang màu nâu sạm, da vùng ngực bị đỏ vì đau và có dấu hiệu trùng lại, trở nên nhăn nhúm,…
Vì mạch máu bị chèn ép bởi khối u làm cho các mẩn đỏ nổi lên và tạo cảm giác ngứa ngáy khó chịu.
3. Nguyên nhân ung thư vú
Độ tuổi là một nguyên nhân quan trọng và thường gặp ở người bệnh. Theo đó, nguy cơ mắc ung thư vú có xu hướng tăng dần theo độ tuổi và tăng theo cấp số mũ sau 30 tuổi. Theo một số nghiên cứu, người trong độ tuổi 20 có tỷ lệ mắc ung thư vú là 0.6% và ở độ tuổi 70 lên tới 3.78%. Ở Việt Nam, độ tuổi phổ biến phát hiện ung thư vú là khoảng 60 tuổi.
Đây là nguyên nhân phổ biến ở các trường hợp bị ung thư vú. Các tế bào đột biến gây ung thư vú có nguy cơ di truyền ở những người có quan hệ huyết thống: con gái, mẹ, chị gái, em gái,… Huyết thống với người từng bị ung thư vú càng gần thì khả năng bị bệnh này càng cao
Theo một số nghiên cứu, phụ nữ có gen BRCA1, BRCA2, TP53 có nguy cơ mắc ung thư vú cao. Ngoài ra, người mang những gen này còn có thể mắc một số bệnh khác như ung thư buồng trứng,… hoặc được chẩn đoán bị các bệnh đồng thời.
Phụ nữ ăn nhiều đồ ngọt, chất béo, bị thừa cân hay béo phì sau quá trình mãn kinh có khả năng bị bệnh ung thư vú cao hơn những người bình thường. Vì lượng estrogen tăng cao và hàm lượng đường dư thừa trong cơ thể là nguyên nhân làm chúng ta mắc ung thư vú.
Thường xuyên uống rượu bia và sử dụng các chất kích thích: thói quen xấu này là nguyên nhân gây ra rất nhiều các bệnh khác không chỉ riêng ung thư vú. Theo nghiên cứu, phụ nữ có khả năng bị bệnh ung thư vú cao gấp 1,5 lần bình thường nếu uống nhiều hơn 3 ly rượu mỗi ngày.
Lười tập thể dục: ít vận động sẽ làm tích tụ estrogen, chất béo trong cơ thể là nguyên nhân làm tăng khả năng bị ung thư vú.
Tiếp xúc nhiều với môi trường độc hại, ô nhiễm gây rối loạn nội tiết tố làm điều kiện dễ mắc phải bệnh ung thư vú.
Giờ giấc sinh hoạt không hợp lý, đặc biệt là thức quá khuya trong nhiều trường hợp cũng là nguyên nhân mắc phải ung thư vú.
Đối với nam giới, tỷ lệ bị ung thư vú ít hơn so với phụ nữ nhưng không có nghĩa là không có. Một số các tác động làm tổn thương tinh hoàn như viêm hoặc chấn thương nhẹ là nguyên nhân làm giảm hàm lượng hormone androgen và tăng hàm lượng estrogen trong cơ thể, từ đó tăng khả năng bị bệnh ung thư vú.
Ở nam giới, những thay đổi nội tiết và chuyển hóa của cơ thể khi bị bệnh xơ gan có thể làm lượng hormone estrogen tăng đột biến, gây nguy cơ mắc bệnh ung thư vú.
3. Cách phòng tránh bệnh ung thư vú là gì?
“Phòng bệnh hơn chữa bệnh” là câu thành ngữ bất hủ khi nói về việc bảo vệ sức khỏe. Với ung thư vú cũng vậy, việc phòng tránh bệnh là hết sức quan trọng để bảo vệ bản thân khỏi căn bệnh quái ác này. Từ các nguyên nhân ung thư vú được nêu ở trên, tốt nhất các bạn nên lưu ý một số vấn đề sau:
Kiểm tra ngực thường xuyên: bằng cách sờ, nắn bầu ngực của mình để xem có khối u hay điều gì bất thường không. Việc này được khuyến khích làm thường xuyên ít nhất 2 lần/tháng để có thể phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Tốt nhất là bạn nên đi khám tại các chuyên khoa định kỳ khoảng 3 – 6 tháng/lần để có sự chắc chắn về tình trạng sức khỏe của bản thân.
Không nên ăn các loại đồ ăn nhiều chất béo, hàm lượng đường cao, các thực phẩm đóng hộp, đồ ăn nhanh,… không có lợi cho sức khỏe và giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư vú.
Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng nhất là vitamin, chất xơ, thực phẩm tăng sức đề kháng cho cơ thể.
Hạn chế tối đa việc sử dụng rượu bia, các chất kích thích.
Có chế độ sinh hoạt hợp lý: siêng năng tập thể dục, vận động nhiều hơn, có giờ giấc làm việc và nghỉ ngơi khoa học, nhất là không thức quá khuya.