Ung thư da hắc sắc tố (ung thư tế bào hắc tố hay Melanoma) là loại ung thư da nghiêm trọng nhất, phát triển trong các tế bào (melanocytes) sản xuất melanin – sắc tố quyết định màu sắc làn da. Khối u ác tính dạng này cũng có thể hình thành trong mắt hay trong mũi hoặc cổ họng (hiếm).
Nguyên nhân chính xác gây ung thư da hắc sắc tố vẫn chưa được biết rõ nhưng việc tiếp xúc với tia cực tím (UV) từ ánh sáng mặt trời hoặc các loại đèn làm nâu da sẽ tăng nguy cơ hình thành khối u ác tính.
Ung thư da hắc sắc tố có xu hướng gia tăng ở những người dưới 40 tuổi, đặc biệt là phụ nữ. Tuy nhiên, nếu phát hiện được những thay đổi sớm và được điều trị trước khi ung thư lan rộng, bệnh có thể được chữa khỏi.
Triệu chứng
Ung thư da hắc sắc tố có thể hình thành ở bất cứ vị trí nào trên cơ thể nhưng thường thấy nhất ở những vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời như lưng, chân, tay và mặt.
Ngoài ra, ở người có màu da tối, ung thư dạng này cũng có thể xuất hiện ở những vị trí không tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời như lòng bàn chân, lòng bàn tay và giường móng tay.
Các dấu hiệu và triệu chứng đầu tiên của bệnh thường là:
Nốt ruồi trên cơ thể có sự thay đổi về hình dạng, màu sắc, kích thước
Xuất hiện những đốm, mảng khác màu trên da, phát triển bất thường
Ngứa hoặc chảy máu
Nốt ruồi trong ung thư da hắc sắc tố có thể rất khác nhau tùy cơ địa mỗi người. Ngoài ra, bệnh cũng tiến triển ở những vị trí cơ thể ít hoặc không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, chẳng hạn như khoảng trống giữa các ngón chân, trên lòng bàn tay, lòng bàn chân, da đầu hoặc bộ phận sinh dục. Người có làn da sẫm màu mắc ung thư dạng này thường có các triệu chứng ở những vị trí như:
Ung thư da hắc sắc tố có thể hình thành trong màng nhầy dọc theo mũi, miệng, thực quản, hậu môn, đường tiết niệu và âm đạo. Các khối u ác tính này đặc biệt khó phát hiện vì chúng có thể dễ dàng bị nhầm lẫn với những tình trạng Trong miệng, đường tiêu hóa, đường tiết niệu hoặc âm đạo.sức khỏe phổ biến khác.
Có thể có các triệu chứng và dấu hiệu khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Nguyên nhân
Bệnh ung thư này có thể xảy ra khi tế bào sản xuất melanin (melanocytes) tạo màu cho làn da bị rối loạn.
Thông thường, các tế bào da phát triển có kiểm soát và trật tự. Các tế bào mới khỏe mạnh sẽ đẩy các tế bào cũ (tế bào chết) về phía bề mặt da và làm chúng bong ra. Tuy nhiên, khi một số tế bào bị tổn thương ADN, các tế bào mới có thể bắt đầu phát triển ngoài tầm kiểm soát và cuối cùng hình thành một khối các tế bào ung thư.
Nguyên nhân khiến ADN trong các tế bào da bị ảnh hưởng dẫn đến khối u ác tính vẫn chưa rõ ràng. Nhiều khả năng có sự kết hợp giữa cả các yếu tố môi trường và di truyền. Tuy nhiên, tác nhân nghi ngờ hàng đầu vẫn là do da tiếp xúc với tia cực tím (UV) từ mặt trời và từ các loại thiết bị, đèn làm nâu da với mục đích thẩm mỹ.
Ngoài ra, những yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư da hắc sắc tố bao gồm:
Có nước da trắng. Người có ít sắc tố (melanin) trong da sẽ có ít sự bảo vệ khỏi tác hại của tia UV hơn. Đó là những người có mái tóc vàng hoặc đỏ, mắt sáng màu, da dễ bị hoặc cháy nắng.
Hệ miễn dịch yếu. Những người có hệ miễn dịch yếu có nguy cơ mắc u tế bào hắc tố cũng như các bệnh ung thư da khác. Hệ miễn dịch có thể bị suy yếu nếu dùng thuốc để ức chế hệ miễn dịch, chẳng hạn như sau khi cấy ghép nội tạng hoặc mắc bệnh làm suy giảm hệ thống miễn dịch như .
Chẩn đoán và điều trị
Các xét nghiệm và kỹ thuật được sử dụng để chẩn đoán ung thư tế bào hắc tố bao gồm:
Người bệnh cần trả lời các câu hỏi của bác sĩ về tiền sử bệnh và tình trạng Kiểm tra các triệu chứng lâm sàng.sức khỏe. Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra da để tìm các dấu hiệu nghi ngờ ung thư.
Nếu đã có kết luận chẩn đoán ung thư, bác sĩ sẽ tiến hành xác định mức độ (giai đoạn) bệnh, gồm các bước sau:
Những phương pháp điều trị ung thư da hắc sắc tố
Phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào kích thước khối u, giai đoạn ung thư cũng như sức khỏe tổng thể của người bệnh.
Điều trị u tế bào hắc tố ở giai đoạn đầu thường cần phẫu thuật để loại bỏ khối u ác tính. Nếu độ dày khối u mỏng, bác sĩ có thể loại bỏ hoàn toàn bằng sinh thiết và không cần điều trị thêm. Đối với người mắc ung thư ở giai đoạn đầu, đây có thể là phương pháp điều trị cần thiết duy nhất.
Nếu khối u đã lan ra các khu vực khác ngoài bề mặt da, những phương pháp điều trị có thể là:
Những biện pháp giúp phòng ngừa ung thư da hắc sắc tố
Bạn có thể giảm nguy cơ ung thư tế bào hắc tố và các loại khác bằng cách:
Sử dụng kem chống nắng. Chọn kem chống nắng phổ rộng có SPF ít nhất là 30, dùng ngay cả trong những ngày nhiều mây. Nên bôi lại sau mỗi 2 giờ hoạt động ngoài trời hoặc khi đi bơi hay đổ mồ hôi nhiều.
để phát hiện những thay đổi bất thường như các nốt ruồi, Thường xuyên kiểm tra cơ thểtàn nhang, vết sưng và vết bớt. Cần lưu ý kiểm tra ở cả mặt, cổ, tai và da đầu, kẽ tay, kẽ chân, lòng bàn chân, bộ phận sinh dục và mông.
Các bài viết của Hello Health Group và Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.